Phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng để làm rõ hơn giấc mơ của Nguyễn Du, giấc mơ tự do và công lý. Từ Hải là một người chí khí, một người siêu phàm, Từ Hải đã làm nên những trang sôi động nhất, hào sảng nhất trong cái thế giới buồn đau dằng dặc của “Đoạn Trường Tân Thanh

“.

Hướng dẫn làm bài phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng

Đề bài: Phân tích chí khí anh hùng Từ Hải trong đoạn trích Chí khí anh hùng của Nguyễn Du.

Bạn đang xem: Phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng

1. Phân tích đề

– Yêu cầu của đề bài: phân tích chí khí anh hùng của nhân vật Từ Hải

– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : những từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong đoạn trích Chí khí anh hùng trích Truyện Kiều của Nguyễn Du, đặc biệt những đoạn về nhân vật Từ Hải.

– Phương pháp lập luận chính : phân tích.

2. Hệ thống luận điểm

– Luận điểm 1: Ý chí, khát vọng vùng vẫy giữa trời đất

– Luận điểm 2: Chí khí, hoài bão lớn lao, phi thường

– Luận điểm 3: Tình yêu và khát vọng hạnh phúc phi thường

– Luận điểm 4: Con người dứt khoát, tự tin, đầy bản lĩnh.

3. Sơ đồ tư duy

Sơ đồ tư duy phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng

4. Lập dàn ý chi tiết phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải

Các em có thể tham khảo trước dàn ý phân tích hình ảnh Từ Hải trong Chí khí anh hùng để nắm rõ hơn bố cục của bài và dễ dàng triển khai ý trong khi làm bài.

a) Mở bài

– Giới thiệu tác giả Nguyễn Du, tác phẩm Truyện Kiều và đoạn trích Chí khí anh hùng.

– Giới thiệu nhân vật Từ Hải: Là hình tượng trung tâm của đoạn trích thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của tác giả.

b) Thân bài

* Từ Hải với những ý chí, khát vọng vùng vẫy giữa trời đất

– “Trượng phu”: Cách gọi thể hiện sự trân trọng đối với những bậc anh hùng có tài năng, đức độ hơn người

– Hai không gian đối lập “Hương lửa đương nồng”: Mái ấm gia đình với tình yêu, hạnh phúc ngọt ngào

=> Không gian nhỏ hẹp, gắn với thói thường

– “Bốn phương”, “trời bể mênh mang” : Không gian vũ trụ mênh mông, rộng lớn nâng tầm vóc người anh hùng lên tầm vũ trụ.

=> Thể hiện ước mơ, khát vọng lớn lao của người anh hùng.

-> Từ Hải quyết tâm từ bỏ không gian gia đình ấm êm để đến với không gian vũ trụ để vùng vẫy với những khát vọng.

– Tính từ “thoắt”: Sự mau lẹ, quyết đoán, tự tin không phân vân

=> Sự thức dậy của lí trí, khí phách anh hùng vượt lên những điều bình thường để làm những điều phi thường.

– Ánh mắt “trông vời” và tư thế “thẳng dong”: Khắc họa hình tượng người tráng sĩ với khát vọng vùng vẫy giữa trời cao

=> Người tráng sĩ lên đường với tư thế dứt khoát, mạnh mẽ đi liền một mạch không ngoảnh lại.

* Từ Hải với chí khí, hoài bão, lớn lao, phi thường

– Hình ảnh “mười vạn tinh binh”, “tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường”

=> Thể hiện hoài bão phi thường của Từ Hải, muốn xây dựng cơ đồ của một bậc đế vương, chí khí xứng đáng tầm vóc của một bậc anh hùng.

– Hình ảnh “bốn bể không nhà” kết hợp với câu hỏi tu từ “theo càng thêm bận biết là đi đâu”

=> Cảm giác cô đơn thấp thoáng của bậc anh hùng khi thực hiện hoài bão. Nhưng càng cô đơn, quyết tâm càng lớn.

– Khoảng thời gian “một năm”: Thái độ tự tin, quyết tâm thực hiện lí tưởng anh hùng.

=> Với những hình ảnh ước lệ đã cho thấy chí khí hoài bão, khát vọng lớn lao phi thường của người anh hùng Từ Hải.

* Từ Hải với tình yêu và khát vọng hạnh phúc phi thường

– Trước lời nói của Kiều, Từ Hải đã trách móc nhẹ nhàng:

+ “Tâm phúc tương tri”: Là người tri kỉ, hiểu rõ lòng dạ của nhau.

-> Từ Hải lấy đạo tri kỉ ra để thuyết phục Kiều ở lại, với Từ Hải Kiều không phải người vợ, người tình mà là một người tri kỉ.

+ “Nữ nhi thương tình”: Thói nữ nhi tầm thường

-> Với Từ Hải, Kiều không phải cô gái tầm thường mà là người thông minh, sắc sảo, tinh tế.

=> Lời trách móc của Từ Hải cho thấy tình yêu của chàng đối với Thúy Kiều không phải tình cảm tầm thường mà hết sức phi thường. Đó là mối tình tri kỉ, trân quý lẫn nhau.

– Khát vọng hạnh phúc phi thường của Từ Hải:

+ “Làm cho rõ mặt phi thường”: thực hiện được hoài bão, lí tưởng anh hùng.

+ “Rước nàng nghi gia”: rước Thúy Kiều danh chính ngôn thuận về làm vợ, cho nàng một danh phận.

=> Từ Hải ra đi không chỉ hướng đến sự nghiệp của một bậc anh hùng mà còn hướng đến khát vọng hạnh phúc phi thường của “trai anh hùng với gái thuyền quyên”.

* Từ Hải – con người dứt khoát, tự tin, đầy bản lĩnh

– “Quyết lời”: Lời nói dứt khoát, quyết đoán

– “Dứt áo ra đi”: Thái độ mạnh mẽ, quyết tâm, dứt khoát.

– “Gió mây bằng đã… đến kì dặm khơi”: Bút pháp lí tưởng hóa đã cực tả dáng vẻ tựa như cánh chim bằng cất mình bay thẳng vào muôn trùng dặm khơi của người anh hùng.

=> Từ Hải là người có chí khí anh hùng, hoài bão lớn lao cùng bản lĩnh phi thường.

* Ý nghĩa hình ảnh Từ Hải

– Thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của thời đại: chí khí, hoài bão lớn lao, khát vọng phi thường

– Là biểu tượng về khát vọng tự do và lẽ công bằng.

* Nghệ thuật xây dựng nhân vật

– Bút pháp miêu tả, khắc họa nhân vật qua dáng vẻ, hành động, lời nói

– Ngôn ngữ đối thoại trực tiếp

– Hình ảnh ước lệ với các danh từ, động từ, tính từ giàu giá trị biểu đạt.

c) Kết bài:

– Khái quát nội dung và nghệ thuật xây dựng nhân vật

– Liên hệ hình tượng người anh hùng Từ Hải với quan niệm về người anh hùng trong thời đại mới.

Chí khí anh hùng của Từ Hải qua đoạn trích Chí khí anh hùng

Bài văn mẫu hay phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng

Bài mẫu số 1

Bài văn phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong Chí khí anh hùng đạt điểm cao

Từ Hải là một giấc mơ của Nguyễn Du, giấc mơ anh hùng, giấc mơ tự do và công lý. Cho nên Từ Hải là một
người chí khí, một người siêu phàm. Con người ấy đến từ một giấc mơ và ở lại như một huyền thoại. Hiện diện
trong “Truyện Kiều” như một nhân cách sử thi, Từ Hải đã làm nên những trang sôi động nhất, hào sảng nhất
trong cái thế giới buồn đau dằng dặc của “Đoạn trường tân thanh”. Đoạn trích “Chí khí anh hùng” là một đoạn
trích tiêu biểu khắc họa rõ nét chí khí anh hùng của Từ Hải.

Kiều bị lừa vào lầu xanh lần thứ hai, tâm trạng nàng vô cùng đau khổ và tuyệt vọng. May sao Từ Hải đột
ngột xuất hiện, đã xem Kiều như tri kỉ và chuộc nàng thoát khỏi lầu xanh. Cả hai đều là những con người thuộc
tầng lớp thấp kém (một gái lầu xanh, một tướng giặc) bị xã hội phong kiến thối nát lúc bấy giờ ruồng rẫy, coi
thường, và họ đã đến với nhau trong một tình cảm gắn bó của đôi tri kỉ. Từ Hải đánh giá cao sự thông minh, khéo
léo của Kiều và ngược lại Kiều nhận ra ở Từ Hải có chí khí anh hùng hiếm có trong thiên hạ, đồng thời cũng là
người duy nhất có thể giải thoát cho nàng. Nhưng dù yêu thương, trân trọng Từ Hải, Kiều cũng không thể giữ
chân bậc anh hùng cái thế. Đã đến lúc Kiều để Từ Hải ra đi lập sự anh hùng. Tính cách và chí khí của Từ Hải
được biểu hiện qua cách sử dụng kết hợp nhuần nhuyễn từ Hán Việt, ngôn ngữ bình dân, dùng nhiều hình ảnh
ước lệ và sử dụng điển cố, điển tích. Đặc biệt nhân vật Từ Hải được Nguyễn Du tái tạo theo khuynh hướng lí
tưởng hóa. Mọi ngôn từ, hình ảnh và cách miêu tả Nguyễn Du đều sử dụng rất phù hợp với khuynh hướng này.

Hai chữ “dứt áo” thể hiện phong cách mạnh mẽ, phi thường của đấng trượng phu trong lúc chia biệt. Hình ảnh
“Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi” là một hình ảnh so sánh đẹp đẽ và đầy ý nghĩa. Tác giả muốn ví Từ Hải như
chim bằng cưỡi gió bay cao, bay xa ngoài biển lớn. Không chỉ thể trong câu thơ còn diễn tả được tâm trạng của
con người khi được thỏa chí tung hoành “diễn tả một cách khoái trá trong giây lát con người phi thường rời khỏi
nơi tiễn biệt”. Chia li và hội ngộ, hội ngộ và chia li, hai sự kiện trái ngược và nối tiếp chia cái đời thường của mỗi
người ra thành những chặng đường giàu ý nghĩa hơn. Phải, nếu không có chia li và hội ngộ, cuộc sống chỉ là
một dòng chảy đơn điệu và tẻ nhạt. Nếu hội ngộ là sướng vui, hạnh phúc thì chia li là sầu muộn, đau buồn. Có lẽ
vì thế mà thơ ca viết về chia li nhiều hơn, thấm thía hơn?

Trong “Truyện Kiều”, Nguyễn Du đã ba lần khắc họa những cuộc chia biệt. Đó là Kiều tiễn Kim Trọng về quê hộ tang chú, ở đó có sự nhớ nhung của một người đang yêu mối tình đầu say đắm. Đó là cuộc chia tay Thúc Sinh để chàng về quê xin phép Hoạn Thư cho Kiều được làm vợ lẽ, hi vọng gặp lại mong manh. Cuộc chia tay Từ Hải là chia tay người anh hùng để chàng thỏa chí vẫy vùng bốn biển. Do vậy tính chất ba cuộc chia biệt là hoàn toàn khác hẳn nhau. Vậy nhưng, bằng tài hoa của một người nghệ sĩ bậc thầy, Nguyễn Du đã khắc họa thành công chân dung nhân vật Từ Hải với những dấu ấn riêng biệt.

Dưới hình thức một cuộc chia li, đoạn trích “Chí khí anh hùng” mang chở khát vọng tự do, công lí của Nguyễn
Du. Từ Hải như một con đại bàng vỗ cánh làm xáo động cả đất trời. Chỉ có đôi cánh ấy mới che chở được những
nạn nhân sống dưới gầm trời tăm tối của thế giới “Truyện Kiều”.

Bài văn mẫu 2

Vẻ đẹp người anh hùng qua bài văn phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải

Nguyễn Du là một thi gia, với tác phẩm nối tiếng “Truyện Kiều” được người đọc biết đến nhiều với thể thơ lục bát đậm đà bản sắc dân tộc. Trong “Truyện Kiều” tất nhiên người ta sẽ chú trọng vào nhân vật Thúy Kiều và cuộc đời xoay quanh nhân vật này. Tuy nhiên còn có một nhân vật khác nữa cũng góp phần làm thay đổi cuộc đời của Kiều đó chính là Từ Hải.

Từ Hải trong Truyện Kiều thì có lẽ không chỉ là một người đàn ông có công cứu vớt cuộc đời người con gái tài năng nhưng bạc mệnh mà còn nói lên, xây dựng lên những người có tầm vóc và ý chí, anh hùng trong thời đại ngày xưa. Từ Hải mang những phẩm chất anh hùng, mang chí lớn, mang vẻ đẹp cả ngoại hình tầm vóc lẫn tâm hồn:

“Râu hùm, hàm én, mày ngài,

Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao.”

Những nét đó là vẽ nên khuôn mặt phương phi của Từ Hải, người anh hùng đó mang những vẻ đẹp của một người anh hùng thời xưa, mặt phải thật dữ tợn và có chí khí.

Từ Hải còn được miêu tả khi mang những phẩm chất anh hùng đáng ngưỡng mộ. Mà được thể hiện qua tình thương dành cho người má đào, mắt xanh, ở đây Kiều và Từ Hải là một cặp như thế. Chàng Từ Hải không chê thân phận của Thúy Kiều mà chỉ cần biết rằng mến mộ tài sắc của Kiều cũng như tấm lòng Kiều:

“Bấy lâu nghe tiếng má đào

Mắt xanh chẳng để ai vào có không?

Một đời được mấy anh hùng,

Bõ chi cá chậu chim lồng mà chơi”

Ngoài là một người anh hùng trượng hiệp, dù có tơ hồng hay mang vẻ đẹp lẫm liệt của người anh hùng thì cho tới khi miêu tả Từ Hải, những nét vẽ của Từ Hải được vẽ ra hiện lên là một anh hùng có ý chí kiên cường của một người anh hùng.

“Nửa năm hương lửa đương nồng

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương”

Từ Hải là ở bốn phương kia chứ không phải là ở một chốn nào cụ thể. Từ Hải chung sống với Kiều được nửa năm thì quyết tâm dứt áo ra đi. Chí khí của một người anh hùng đã thúc giục chàng lên đường và còn một lí do nữa là Từ Hải muốn Kiều có một cuộc sống hạnh phúc hơn cho nên dứt áo ra đi cũng là một lí do.

Vẻ đẹp của người anh hùng Từ Hải đươc miêu tả và làm nổi bật qua từng trang thơ của Nguyễn Du. Ở đó ta thấy những vẻ đẹp của người anh hùng Từ Hải của Truyện Kiều. Nguyễn Du đã rất tài tình khi xây dựng thành công người anh hùng thời đại trong tác phẩm của mình.

Vẻ đẹp ngoại hình được Nguyễn Du miêu tả với hình tượng người anh hùng trong xã hội lúc bấy giờ: dáng hình “Vai năm thước rộng, thân mười thước cao”. Tầm vóc cơ thể của anh sánh ngang với tầm vóc của Từ Hải được ví với tầm vóc của trụ hay sao, chúng ta có thể thấy được con người anh hùng thời xưa có tầm vóc ngang tàn, hoành tráng đến thế nào.

Bài văn mẫu 3

Phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong đoạn trích Chí khí anh hùng

Trong “Truyện Kiều”, nếu nhân vật Thúy Kiều được Nguyễn Du xây dựng như một biểu tượng cho cái đẹp tinh túy, lí tưởng của hiện thực cuộc sống thì nhân vật Từ Hải, qua đoạn trích “Chí khí anh hùng”, lại được Nguyễn Du xây dựng như một hình tượng đầy tính chất lãng mạn, chất anh hùng ca. Mở đầu đoạn thơ:

Nửa năm hương lửa đương nồng,

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương

Trông vời trời bể mênh mang,

Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.

Bốn câu thơ là lời của tác giả miêu tả về tâm trạng và hành vi của Từ Hải. Nhà thơ gọi Từ Hải là “trượng phu” – người đàn ông có tài, đáng trọng là đã thể hiện sự yêu quý trân trọng của ông với nhân vật này. Tình yêu và sự nghiệp, cả hai đều có trong con người của Từ Hải. Tình yêu ấy là “nửa năm hương lửa đương nồng”, sự nghiệp ấy là “động lòng bốn phương”. Những ngôn từ ước lệ ấy giúp người đọc nhận ra cả hai thứ tình ấy Từ Hải đều quý. Và chỉ ở bốn câu thơ trên mà xét thì “động lòng bốn phương”, muốn lập công danh sự nghiệp mạnh hơn “hương lửa đương nồng”. Cứ tưởng tượng ra hình ảnh của một tráng sĩ “râu hùm, hàm én, mày ngài” đứng khoanh tay lặng hướng tầm mắt vào cõi xa xăm thì người đọc sẽ hiểu phần nào tâm trạng lúc này của con người:

Giang hồ quen thói vẫy vùng

Gươm đàn nửa gánh, non sông một chào”.

Những hình ảnh ước lệ, thậm xưng, đặc tả, kết hợp với các từ Hán Việt trang trọng, cùng với cách ngắt nhịp cân xứng, mạnh mẽ trong các dòng thơ chứa tầm vóc, tài năng, chí hướng nêu trên như đã khẳng định và in sâu tính cách một nhân vật phi thường với tâm hồn chứa chan lãng mạn ước mơ, tung hoành ngang dọc, muốn đổi thay thời thế nhân sinh… Trong ý nghĩa đó, phải chăng hình ảnh Từ Hải đã thành ước mơ khát vọng trong tâm hồn Nguyễn Du: Ông muốn cứu vớt đời Kiều, một tâm hồn, một vẻ đẹp, một tài năng tiêu biểu cho một tinh hoa của hiện thực cuộc đời? Sau lời của nhà thơ viết về tâm trạng và quyết định của “trượng phu” là lời đối thoại của đôi vợ chồng. Kiều thì muốn hành động theo luân lí đạo Nho truyền thống nên đã tâm sự với Từ Hải:

Nàng rằng: “Phận gái chữ tòng,

Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.

Kiều một lòng xin được theo Từ trên từng bước chàng đi cho tròn luân lí mà Nho giáo đã định ra: Là phận nữ nhi thì “tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”. Ca dao ta cũng có câu:

Đi đâu cho thiếp theo cùng

Đói no thiếp chịu, lạnh lùng thiếp cam.

Đây là về lí luận. Thật ra có lẽ Kiều xin theo Từ Hải là vì tình, là vì sau bao năm bị vùi dập bởi sóng gió lầu xanh Kiều đã tìm được người bạn tri âm. Nhưng với Từ Hải thì khác. Chàng đã đáp lại:

Từ rằng: “Tâm phúc tương tri,

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?”

Từ Hải đã có ý trách Kiều, nhưng đó là lời trách đầy yêu thương: Đã là người hiểu biết nhau sâu sắc đến vậy sao cứ giữ mãi nếp suy nghĩ nông cạn của người phụ nữ bình thường! Sau lời trách nhẹ nhàng đầy tình thương yêu ấy, Từ Hải mới giải thích rõ ràng. Từ phải chiêu mộ binh sĩ giỏi, làm những việc xuất chúng. Người đọc có thể suy ra là Từ chiêu mộ tướng giỏi binh hùng để lập nước, trị quốc. Với ông việc như thế thì:

Bằng nay bốn bể không nhà,

Theo càng thêm bận biết là đi đâu?

Đấy là một hiện thực trong đời của con nhà lính. Từ đã trình bày cho Kiều hiểu rõ ngọn nguồn. Đó là về lí, mà cái lí ấy Từ nêu ra cũng vì tình. Từ đã khuyên Kiều:

Đành lòng chờ đó ít lâu,

Chầy chăng là một năm sau vội gì!”

Cùng với lời hứa:

Làm cho rõ mặt phi thường,

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.

Với lí lẽ và lời hứa rõ ràng ấy chắc Kiều chẳng nói thêm được điều gì. Và dù có nói điều gì chăng nữa thì Từ Hải cũng:

Quyết lời dứt áo ra đi,

Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.

Mạnh dạn, dứt khoát và nhanh nhạy là vì nghĩa của hai câu thơ mang hình ảnh ước lệ trên. Đã một lần người đọc biết hành động cao đẹp nhanh gọn dứt khoát không tính toán của Từ Hải khi chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh. Nay cũng với tính cách ấy, Từ Hải hành động không chỉ vì tương lai của chàng mà còn vì cả Thúy Kiều. Trước mắt người đọc, hình ảnh Từ Hải cùng tinh binh phóng ngựa tiến về phía trước để lại đằng sau đám bụi mù thay cho hình ảnh ước lệ chim bằng bay lên cùng gió mây. Đã hơn một lần Nguyễn Du tập trung khắc họa chân dung Từ Hải. Một chân dung mà ngoại hình thật khác thường.

“Râu hùm, hàm én, mày ngài

Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao”.

Một chân dung mà tài năng cái thế:

“Đường đường một đấng anh hào

Côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài”.

Một chân dung mà phong thái thật anh hùng, chí hướng bay bổng ước mơ: “Đội trời, đạp đất ở đời”. Và bây giờ với đoạn trích Chí khí anh hùng, một lần nữa càng chứng tỏ tài miêu tả, khắc họa nhân vật của nhà thơ Nguyễn Du. Cũng với các biện pháp ước lệ, nghệ thuật tượng trưng kết hợp với đối thoại quen thuộc của thể văn cổ được Nguyễn Du vận dụng vào việc khắc họa nhân vật Từ Hải. Trong đoạn trích trên thì nghệ thuật ấy lại được phối hợp sáng tạo tuyệt hảo để người đọc đâu thể dễ dàng quên ngay được một nhân vật cái thế anh hùng, một tâm hồn mang bao hoài vọng của nhà thơ.

Tham khảo thêm:

• Tuyển tập mở bài Chí khí anh hùng hay nhất
• Các đề văn về đoạn trích Chí khí anh hùng

Trên đây là một số bài văn mẫu hay mà Đọc tài liệu đã biên soạn với nội dung phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong đoạn trích Chí khí anh hùng. Hi vọng bài hướng dẫn này sẽ là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em trong quá trình viết bài. Chúc các em học tốt !

[Văn mẫu 10] Phân tích chí khí anh hùng của Từ Hải trong đoạn trích Chí khí anh hùng để làm sáng tỏ về người anh hùng lí tưởng và gửi gắm ước mơ công lí

Đăng bởi: THPT Sóc Trăng

Chuyên mục: Giáo dục