Lập trình ESP32 Webserver là một bài cơ bản nhất để chúng ta có thể điều khiển thiết bị thông qua sóng wifi. Các thiết bị kết nối wifi như thế nào, cách làm việc với Web browser và Webserver như thế nào? Tất cả sẽ có trong bài viết ngày hôm nay.

Bài 1 Networking trong serie Học Lập Trình ESP32 từ A tới Z

Chế độ Station trong kết nối wifi

Để kết nối các thiết bị wireless (như điện thoại thông minh, máy tính xách tay) hoặc có dây (như máy tính để bàn) vào trong mạng nội bộ (LAN) ta dùng một thiết bị gọi là Access Point (điểm truy cập).

Những thiết bị kết nối với Access Point được gọi là Station (trạm).

Trong gia đình các thiết bị router/modem có chức năng phát WiFi chính là một Access Point để các Station như điện thoại, máy tính kết nối vào. Sau đó các Router/Modem đó kết nối với internet thông qua mạng cáp quang.

Mỗi một Access Point có một SSID (Service Set IDentifier) cụ thể hay chúng ta thường gọi là Tên wifi. Những Station kết nối với AP theo mô hình TCP/IP vậy nên, để phân biệt các Station và AP trong một mạng chúng ta sử dụng IP Address.

Webserver là gì?

Webserver hay máy chủ web là một máy tính cài đặt các chương trình phục vụ các ứng dụng web. Webserver có khả năng tiếp nhận request từ các trình duyệt web và gửi phản hồi đến client thông qua giao thức HTTP hoặc các giao thức khác.

Bất cứ khi nào bạn xem một trang web trên internet, có nghĩa là bạn đang yêu cầu trang đó từ một web server.

Khi bạn nhập URL trên trình duyệt (web browser) như chrome, firefox thực chất nó sẽ làm các bước sau:

• Trình duyệt sẽ yêu cầu thông tin từ một hoặc nhiều máy chủ DNS (thông qua internet). Máy chủ DNS sẽ cho trình duyệt biết địa chỉ IP nào tên miền sẽ trỏ đến cũng là nơi đặt trang web.
• Máy chủ DNS sẽ chuyển hướng trình duyệt sang địa chỉ IP của máy chủ ứng với tên miền đó
• Máy chủ phản hồi cho trình duyệt những thông tin được yêu cầu: Thông thường đó là một trang HTML
• Trình duyệt render các file html, css, js… mà máy chủ truyền về thành một website hiển thị lên máy tính cho người dùng sử dụng

Lập trình ESP32 Webserver chế độ Station

Trong bài này chúng ta sử dụng ESP32 tạo ra một webserver, lưu trữ file html. Trong đó có các nút nhấn để chúng ta điều khiển led bằng trình duyệt máy tính

Chuẩn bị:

• ESP32 development board
• 2x 5mm LED
• 2x 330 Ohm trở
• Breadboard
• Dây cắm

Sơ đồ nguyên lý

Chúng ta kết nối 2 Led tới 2 chân 26 và 27. Hoặc bất kì chân GPIO nào khác có thể đặt làm OUTPUT. Chi tiết về các chân linh kiện có thẻ tham khảo bài viết: Tổng quan về EPS32 DEV KIT

Code và giải thích code ESP32 Webserver

#include <Arduino.h>
//khai báo thư viện để kết nối wifi cho esp32 webserver
#include <WiFi.h>
//khai báo chân sử dụng led 
const int led1 = 26;
const int led2 = 27;

const char* ssid = "TEN_WIFI";
const char* password = "MAT_KHAU";
//Tạo một web server tại cổng 80 - cổng mặc định cho esp32 webserver
WiFiServer webServer(80);

String led1Status = "OFF";
String led2Status = "OFF";

String header;

unsigned long currentTime = millis();
// Previous time
unsigned long previousTime = 0; 
// Define timeout time in milliseconds (example: 2000ms = 2s)
const long timeoutTime = 2000;

void setup() {
  Serial.begin(115200);

  pinMode(led1, OUTPUT);
  pinMode(led2, OUTPUT);
  // Set outputs to LOW
  digitalWrite(led1, LOW);
  digitalWrite(led2, LOW);

  Serial.print("Connecting to wifi");
  Serial.println(ssid);
  WiFi.begin(ssid, password);
  while (WiFi.status() != WL_CONNECTED)
  {
    delay(500);
    Serial.print(".");
  }
  Serial.println("");
  Serial.println("WiFi connected.");
  Serial.println("IP address: ");
  Serial.println(WiFi.localIP());
  
  //khởi tạo webserver
  webServer.begin();
}

void loop() {
  WiFiClient webClient = webServer.available(); // nếu có client kết nối với esp32 webserver

  if(webClient)
  {
    //khoi tao gia tri ban dau cho time
    currentTime = millis();
    previousTime = currentTime;
    Serial.println("New web Client");
    //biến lưu giá trị response
    String currentLine = "";
    //nếu có client connect và không quá thời gian time out
    while(webClient.connected() && currentTime - previousTime <= timeoutTime)
    {
      //đọc giá trị timer tại thời điểm hiện tại
      currentTime = millis();
      //nếu client còn kết nối
      if(webClient.available())
      {
        //đọc giá trị truyền từ client theo từng byte kiểu char
        char c = webClient.read();
        Serial.write(c);
        header += c; // lưu giá trị vào Header
        if(c == 'n') //Nếu đọc được kí tự xuống dòng (hết chuỗi truyền tới)
        {
          if (currentLine.length() == 0) 
          {
            //esp32 webserver response
            // HTTP headers luôn luôn bắt đầu với code HTTP (ví d HTTP/1.1 200 OK)
            webClient.println("HTTP/1.1 200 OK");
            webClient.println("Content-type:text/html"); // sau đó là kiểu nội dụng mà client gửi tới, ví dụ này là html
            webClient.println("Connection: close"); // kiểu kết nối ở đây là close. Nghĩa là không giữ kết nối sau khi nhận bản tin
            webClient.println();

            // nếu trong file header có giá trị
            if (header.indexOf("GET /led1/on") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led1 on");
              led1Status = "on";
              digitalWrite(led1, HIGH);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led1/off") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led1 off");
              led1Status = "off";
              digitalWrite(led1, LOW);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led2/on") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led2 on");
              led2Status = "on";
              digitalWrite(led2, HIGH);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led2/off") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led2 off");
              led2Status = "off";
              digitalWrite(led2, LOW);
            }
            // Response trang HTML của esp32 webserver
            webClient.println("<!DOCTYPE html><html>");
            webClient.println("<head><meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">");
            //thêm font-awesome 
            webClient.println("<link rel="stylesheet" href="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/font-awesome/4.7.0/css/font-awesome.min.css">");
            // code CSS cho web
            //css cho toan bo trang 
              webClient.println("<img src="" data-wp-preserve="%3Cstyle%3Ehtml%20%7B%20font-family%3A%20Helvetica%3B%20display%3A%20inline-block%3B%20margin%3A%200px%20auto%3B%20text-align%3A%20center%3B%7D%22)%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%2F%2Fcss%20cho%20nut%20nhan%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20webClient.println(%22.button%20%7B%20background-color%3A%20%234CAF50%3B%20border%3A%20none%3B%20color%3A%20white%3B%20padding%3A%2016px%2040px%3B%22)%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20webClient.println(%22text-decoration%3A%20none%3B%20font-size%3A%2030px%3B%20margin%3A%202px%3B%20cursor%3A%20pointer%3B%7D%22)%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20webClient.println(%22.button2%20%7Bbackground-color%3A%20%235e0101%3B%7D%3C%2Fstyle%3E" data-mce-resize="false" data-mce-placeholder="1" class="mce-object" width="20" height="20" alt="&lt;style&gt;" title="&lt;style&gt;" /></head>");
            
            // Web Page Heading H1 with CSS
            webClient.println("<body><h1 style="color:Tomato;">ESP32 Station Web Server</h1>");

            // Web Page Heading H2
            webClient.println("<h2 style="color:#077a39;"><a href="https://khuenguyencreator.com">khuenguyencreator.com</a></h2>");
            webClient.println("<i class="fa fa-home" aria-hidden="true"></i>");

            // Display current state, and ON/OFF buttons for Led1
            webClient.println("<p>Led1 - State " + led1Status + "</p>");
            // If the Led1Status is off, it displays the ON button       
            if (led1Status=="off") 
            {
              //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led1/on
              webClient.println("<p><a href="/led1/on"><button class="button">ON</button></a></p>");
            } 
            else 
            {
              //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led1/off
              webClient.println("<p><a href="/led1/off"><button class="button button2">OFF</button></a></p>");
            } 
               
            // Display current state, and ON/OFF buttons for Led2
            webClient.println("<p>Led2 - State " + led2Status + "</p>");
            // If the led2 is off, it displays the ON button       
            if (led2Status=="off") 
            {
              //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led2/on
              webClient.println("<p><a href="/led2/on"><button class="button">ON</button></a></p>");
            } 
            else 
            {
              //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led2/on
              webClient.println("<p><a href="/led2/off"><button class="button button2">OFF</button></a></p>");
            }
            webClient.println("</body></html>");
            
            // The HTTP response ends with another blank line
            webClient.println();
            // Break out of the while loop
            break;
          }
          else 
          {
            currentLine = "";
          }
        }
        else if (c != 'r')   //nếu giá trị gửi tới khác xuống duòng
        {
          currentLine += c;     //lưu giá trị vào biến
        }
      }
    }
    // Xoá header để sử dụng cho lần tới
    header = "";
    // ngắt kết nối với client trên esp32 webserver
    webClient.stop();
    Serial.println("Client disconnected.");
    Serial.println("");

  }
}

Trong chế độ station chúng ta cần kết nối nó với một mạng WIFI.

Lưu ý: Để điều khiển được trong mạng Local thì máy tính (điện thoại) dùng để điều khiển ESP32 cũng cần phải kết nối vào cùng một mạng

Thêm thư viện WiFI cho ESP32 #include <WiFi.h>

Tạo 2 chuỗi lưu tên (SSID) và mật khẩu WIFI

//khai báo chân sử dụng led 
const int led1 = 26;
const int led2 = 27;

const char* ssid = "TEN_WIFI";
const char* password = "MAT_KHAU";

Khởi tạo Webserver tại Port 80 (port cho webserver) WiFiServer webServer(80);

Khởi tạo biến lưu giá trị Client gửi lên: String header;

Khởi tạo các biến lưu trữ giá trị Timer:

unsigned long currentTime = millis();
// Previous time
unsigned long previousTime = 0; 
// Define timeout time in milliseconds (example: 2000ms = 2s)
const long timeoutTime = 2000;

Trong Setup

Khởi tạo Serial và giá trị ban đầu cho Led

Serial.begin(115200);

pinMode(led1, OUTPUT);
pinMode(led2, OUTPUT);
// Set outputs to LOW
digitalWrite(led1, LOW);
digitalWrite(led2, LOW);

Kết nối với mạng wifi của AP ( Router tại nhà)

Serial.print("Connecting to wifi");
  Serial.println(ssid);
  WiFi.begin(ssid, password);
  while (WiFi.status() != WL_CONNECTED)
  {
    delay(500);
    Serial.print(".");
  }
  Serial.println("");
  Serial.println("WiFi connected.");
  Serial.println("IP address: ");
  Serial.println(WiFi.localIP());
  
  //khởi tạo webserver
  webServer.begin();

Trong loop()

Chúng ta lập trình esp32 webserver sẽ làm gì mỗi khi một client (trình duyệt của chúng ta) kết nối với nó,

ESP32 luôn luôn lắng nghe sự kết nối từ Client: WiFiClient webClient = webServer.available();

Nếu Client vẫn connect chúng t sẽ lưu giá trị mà Client yêu cầu vào biến header

Khi nhận được toàn bộ yêu cầu, Server sẽ phản hồi code 200 (OK)

//nếu có client connect và không quá thời gian time out
while(webClient.connected() && currentTime - previousTime <= timeoutTime)
{
  //đọc giá trị timer tại thời điểm hiện tại
  currentTime = millis();
  //nếu client còn kết nối
  if(webClient.available())
  {
    //đọc giá trị truyền từ client theo từng byte kiểu char
    char c = webClient.read();
    Serial.write(c);
    header += c; // lưu giá trị vào Header
    if(c == 'n') //Nếu đọc được kí tự xuống dòng (hết chuỗi truyền tới)
    {
      if (currentLine.length() == 0) 
      {
        // HTTP headers luôn luôn bắt đầu với code HTTP (ví d HTTP/1.1 200 OK)
        webClient.println("HTTP/1.1 200 OK");
        webClient.println("Content-type:text/html"); // sau đó là kiểu nội dụng mà client gửi tới, ví dụ này là html
        webClient.println("Connection: close"); // kiểu kết nối ở đây là close. Nghĩa là không giữ kết nối sau khi nhận bản tin
        webClient.println();

Tiếp đến chúng ta kiếm tra trong chuỗi nhận được có chuỗi GET + đường dẫn ( tương ứng với button được nhấn) và thay đổi trạng thái led theo chuỗi đó

// nếu trong file header có giá trị
            if (header.indexOf("GET /led1/on") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led1 on");
              led1Status = "on";
              digitalWrite(led1, HIGH);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led1/off") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led1 off");
              led1Status = "off";
              digitalWrite(led1, LOW);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led2/on") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led2 on");
              led2Status = "on";
              digitalWrite(led2, HIGH);
            } 
            else if (header.indexOf("GET /led2/off") >= 0) 
            {
              Serial.println("Led2 off");
              led2Status = "off";
              digitalWrite(led2, LOW);
            }

Điều tiếp theo bạn cần làm là tạo trang web. ESP32 sẽ gửi phản hồi đến trình duyệt của bạn với một số mã HTML để xây dựng trang web. Trang web được gửi đến ứng dụng khách bằng cách sử dụng hàm client.println () này. Với tham số truyền vào là một chuỗi.

Điều đầu tiên chúng ta nên gửi luôn là dòng sau, điều đó cho biết rằng chúng ta đang gửi HTML.

Thêm nút nhấn và style cho nút nhấn

Định nghĩa màu sắc, kiểu chữ cho các loại Text trên Web

webClient.println("<style>html { font-family: Helvetica; display: inline-block; margin: 0px auto; text-align: center;}");
//css cho nut nhan
webClient.println(".button { background-color: #4CAF50; border: none; color: white; padding: 16px 40px;");
webClient.println("text-decoration: none; font-size: 30px; margin: 2px; cursor: pointer;}");
webClient.println(".button2 {background-color: #5e0101;}</style></head>");

Tạo thân trang web với H1 và H2

// Web Page Heading H1 with CSS
webClient.println("<body><h1 style="color:Tomato;">ESP32 Station Web Server</h1>");

// Web Page Heading H2
webClient.println("<h2 style="color:#077a39;"><a href="https://khuenguyencreator.com">khuenguyencreator.com</a></h2>");
webClient.println("<i class="fa fa-home" aria-hidden="true"></i>");

Thay đổi trạng thái nút nhấn trên web

Trong dòng này chúng ta sẽ điều hướng web tới 1 trang đích bằng href = . Trong trang đích đó. Thay đổi kiểu nút nhấn Button thành Button 2. Và thay đổi Text ghi trạng thái nút

// Display current state, and ON/OFF buttons for Led1
webClient.println("<p>Led1 - State " + led1Status + "</p>");
// If the Led1Status is off, it displays the ON button       
if (led1Status=="off") 
{
  //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led1/on
  webClient.println("<p><a href="/led1/on"><button class="button">ON</button></a></p>");
} 
else 
{
  //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led1/off
  webClient.println("<p><a href="/led1/off"><button class="button button2">OFF</button></a></p>");
} 
   
// Display current state, and ON/OFF buttons for Led2
webClient.println("<p>Led2 - State " + led2Status + "</p>");
// If the led2 is off, it displays the ON button       
if (led2Status=="off") 
{
  //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led2/on
  webClient.println("<p><a href="/led2/on"><button class="button">ON</button></a></p>");
} 
else 
{
  //khởi tạo một nút nhấn có đường dẫn đích là /led2/on
  webClient.println("<p><a href="/led2/off"><button class="button button2">OFF</button></a></p>");
}
webClient.println("</body></html>");

Cuối cùng đóng kết nối tới Client và xóa Header chuẩn bị cho các lần kết nối tiếp theo.

// Xoá header để sử dụng cho lần tới
header = "";
// ngắt kết nối
webClient.stop();
Serial.println("Client disconnected.");
Serial.println("");

Nạp Code ESP32 Webserver và kiểm tra kết quả

Nhấn Build và Upload code esp32 webserver

Mở serial để xem IP mà ESP32 được cấp phát trong mạng.

Dùng trình duyệt kết nối tới ESP32 thông qua ip đó.

Nhấn nút nhấn để thay đổi trạng thái led

Ta thấy rằng, mỗi khi nhấn button, led sẽ sáng tắt theo mong muốn. Thực chất mỗi khi bấm button, trình duyệt sẽ lại 1 lần GET dữ liệu từ ESP32 webserver, với dường dẫn thay đổi theo trạng thái button.

Nhấn F12 trong trình duyệt Chrome để vào mode nhà phát triển. Chuyển qua tab Network. Refesh trang và nhấn nút nhấn. Chúng ta sẽ đọc được những gì trình duyệt gửi lên esp32 webserver và những gì esp32 webserver truyền xuống

Kết Quả

Các hàm thường được sử dụng trong ESP32 Webserver chế độ Wifi Station

Các hàm quản lý kết nối

reconnect

Điều này được thực hiện bằng cách ngắt kết nối sau đó thiết lập kết nối lại đến cùng một điểm truy cập.

WiFi.reconnect()
Ví dụ:

WiFi.reconnect();
while (WiFi.status() != WL_CONNECTED)
{
  delay(500);
  Serial.print(".");
}

WiFi.setAutoConnect(autoConnect)

WiFi.setAutoReconnect(autoReconnect)

WiFi.waitForConnectResult()

if (WiFi.status() == WL_CONNECTED)
{
  uint8_t macAddr[6];
  WiFi.macAddress(macAddr);
  Serial.printf("Connected, mac address: %02x:%02x:%02x:%02x:%02x:%02xn", macAddr[0], macAddr[1], macAddr[2], macAddr[3], macAddr[4], macAddr[5]);
}

WiFi.macAddress() Ví Dụ:

if (WiFi.status() == WL_CONNECTED)
{
  Serial.printf("Connected, mac address: %sn", WiFi.macAddress().c_str());
}

if (WiFi.status() == WL_CONNECTED)
{
  Serial.print("Connected, IP address: ");
  Serial.println(WiFi.localIP());
}

Connected, IP address: 192.168.1.10

Serial.print("Subnet mask: ");
Serial.println(WiFi.subnetMask());

Subnet mask: 255.255.255.0

VD:

Serial.printf("Gataway IP: %sn", WiFi.gatewayIP().toString().c_str());

Gateway IP: 192.168.1.9

Serial.printf("Default hostname: %sn", WiFi.hostname().c_str());
WiFi.hostname("Station_Tester_02");
Serial.printf("New hostname: %sn", WiFi.hostname().c_str());

Default hostname: ESP_081117
New hostname: Station_Tester_02

void setup(void)
{
    Serial.begin(115200);
    Serial.printf("Connection status: %dn", WiFi.status());
    Serial.printf("Connecting to %sn", ssid);
    WiFi.begin(ssid, password);
    Serial.printf("Connection status: %dn", WiFi.status());
    while (WiFi.status() != WL_CONNECTED)
    {
    delay(500);
    Serial.print(".");
    }
    Serial.printf("nConnection status: %dn", WiFi.status());
    Serial.print("Connected, IP address: ");
    Serial.println(WiFi.localIP());
}

void loop() {}

3 - WL_CONNECTED
6 - WL_DISCONNECTED

Serial.printf("SSID: %sn", WiFi.SSID().c_str());

void setup()
{
  Serial.begin(115200);
  Serial.println();
  Serial.printf("pass: %s ", WiFi.psk().c_str() );
}
void loop() {}

pass: khuenguyencreator.com

Serial.printf("BSSID: %sn", WiFi.BSSIDstr().c_str());