Tài liệu hướng dẫn soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình giúp các em thống kê lại tất cả các tác phẩm trữ tình trong chương trình Ngữ văn 7 gồm thông tin tác giả, nội dung truyền tải và thể loại.
Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học này.
Cùng tham khảo…
Bạn đang xem: Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình
Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình lớp 7 chi tiết
1 – Trang 180 SGK
Hãy nêu tên tác giả của những tác phẩm sau: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh, Phò giá về kinh, Tiếng gà trưa, Cảnh khuya, Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê, Bạn đến chơi nhà, Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra, Bài ca nhà tranh bị gió thu phá.
Trả lời
| Tác phẩm | Tác giả |
|---|---|
| Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh | Lí Bạch |
| Phò giá về kinh | Trần Quang Khải |
| Tiếng gà trưa | Xuân Quỳnh |
| Cảnh khuya | Hồ Chí Minh |
| Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê | Hạ Tri Chương |
| Bạn đến chơi nhà | Nguyễn Khuyến |
| Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra | Trần Nhân Tông |
| Bài ca nhà tranh bị gió thu phá | Đỗ Phủ |
2 – Trang 180 SGK
Hãy sắp xếp lại để tên tác phẩm khớp với nội dung tư tưởng, tình cảm được biểu hiện.
Trả lời
| Tác phẩm | Nội dung tư tưởng, tình cảm được biểu hiện |
|---|---|
| Bài ca nhà tranh bị gió thu phá | Tinh thần nhân đạo và lòng vị tha cao cả |
| Qua Đèo Ngang | Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ thầm lặng giữa núi đèo hoang sơ |
| Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê | Tình cảm quê hương chân thành pha chút xót xa lúc mới trở về quê |
| Sông núi nước Nam | Ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt địch |
| Tiếng gà trưa | Tình cảm gia đình, quê hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ |
| Bài ca Côn Sơn | Nhân cách thanh cao và sự giao hòa tuyệt đối với thiên nhiên |
| Cảm nghĩ trong đêm trăng thanh tĩnh | Tình cảm quê hương sâu lắng trong khoảng khắc đêm vắng |
| Cảnh khuya | Tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung |
3 – Trang 181 SGK
Hãy sắp xếp lại để tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) khớp với thể thơ.
Trả lời:
| Tác phẩm | Thể thơ |
|---|---|
| Sau phút chia li (trích dịch Chinh phụ ngâm khúc) | Song thất lục bát |
| Qua đèo Ngang | Bát cú Đường luật |
| Bài ca Côn Sơn (Côn Sơn ca) (trích dịch thơ) | Lục bát |
| Tiếng gà trưa | Các thể thơ khác ngoài các loại trên |
| Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ) | các thể thơ khác ngoài các thể thơ trên |
| Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà) | Tuyệt cú đường luật |
4 – Trang 181 SGK
Hãy tìm những ý kiến mà em cho là không chính xác:
a) Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biểu cảm.
b) Thơ trữ tình là một kiểu văn bản biểu cảm.
c) Ca dao trữ tình là một kiểu văn bản biểu cảm.
d) Tuỳ bút cũng là một kiểu văn bản biểu cảm.
e) Thơ trữ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc.
g) Thơ trữ tình có thể biểu hiện gián tiếp tình cảm, cảm xúc qua kể chuyện, miêu tả và lập luận,…
h) Ngôn ngữ thơ trữ tình cần cô đọng, giàu hình ảnh và gợi cảm.
i) Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và một hệ thống nhân vật đa dạng.
k) Thơ trữ tình phải có một hệ thống lập luận chặt chẽ.
Trả lời:
Các ý kiến không chính xác là:
a. Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biểu cảm.
e. Thơ trữ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để biểu hiện tình cảm cảm xúc.
i. Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và một hệ thống nhân vật đa dạng.
k. Thơ trữ tình phải có một hệ thống lập luận chặt chẽ.
5 – Trang 182 SGK
Điền vào chỗ trống trong những câu sau:
a) Khác với tác phẩm của các cá nhân, ca dao trữ tình (trước đây) là những bài thơ, câu thơ có tính chất… và…
b) Thể thơ được ca dao trữ tình sử dụng nhiều nhất là…
c) Một số thủ pháp nghệ thuật thường gặp trong ca dao trữ tình:…
Trả lời:
Điền vào chỗ trống như sau:
a. Khác với tác phẩm của các cá nhân, ca dao trữ tình là những bài thơ, câu thơ có tính chất tập thể và truyền miệng
b. Thể thơ được ca dao trữ tình sử dụng nhiều nhất là lục bát
c. Một số thủ pháp nghệ thuật thường gặp trong ca dao trữ tình: ẩn dụ, tượng trưng, so sánh.
Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình ngắn nhất
Câu 1:
Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh – Lý Bạch
Phò giá về kinh – Trần Quang Khải
Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh
Cảnh khuya – Hồ Chí Minh
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê – Hạ Tri Chương
Bạn đến chơi nhà – Nguyễn Khuyến
Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra – Trần Nhân Tông
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá – Đỗ Phủ.
Câu 2
| Tác phẩm | Thể thơ |
|---|---|
| Sau phút chia li | Song thất lục bát |
| Qua đèo ngang | Bát cú Đường luật |
| Bài ca Côn Sơn | Lục bát |
| Tiếng gà trưa | Các thể thơ khác ngoài các loại trên |
| Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh | Các thể thơ khác ngoài các loại trên |
| Sông núi nước Nam | Tuyệt cú Đường luật |
Câu 3
| Tác phẩm | Thể thơ |
|---|---|
| Sau phút chia li | Song thất lục bát |
| Qua đèo ngang | Bát cú Đường luật |
| Bài ca Côn Sơn | Lục bát |
| Tiếng gà trưa | Các thể thơ khác ngoài các loại trên |
| Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh | Các thể thơ khác ngoài các loại trên |
| Sông núi nước Nam | Tuyệt cú Đường luật |
Câu 4
Các ý kiến không chính xác: a, e, i. k.
Câu 5
a) tập thể, truyền miệng
b) lục bát
c) ẩn dụ, so sánh, tượng trưng
Ghi nhớ:
• Tác phẩm trữ tình là văn bản biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống. Thơ là thể loại văn học phù hợp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc, tuy nhiên cũng có thể tự sự, truyện thơ, Văn xuôi phù hợp với kể chuyện, tuy nhiên cũng có những loại văn xuôi trữ tình hoặc mang nặng tính chất trữ tình như tuỳ bút.
• Ca dao trữ tình là loại thơ biểu hiện những tình cảm, nguyện vọng tha thiết và chính đáng, vốn được lưu hành trong dân gian. Thơ của thi nhân biểu hiện tình cảm cá nhân song ở những bài thơ có giá trị, tình cảm của tác giả bao giờ cũng có tính chất đại diện cho những tình cảm tiến bộ, mang màu sắc nhân bản đậm nét: tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình, tình bạn, tình yêu,…
• Tình cảm, cảm xúc có khi được biểu hiện một cách trực tiếp song thường được biểu hiện một cách gián tiếp. Phân tích, bình giá và thưởng thức thơ trữ tình không được thoát li văn bản song không thể chỉ dừng ở bề mặt của ngôn từ văn bản. Phải thông qua ngôn từ giàu tính chất khơi gợi, những cảnh vật, sự việc được miêu tả, tường thuật, đôi khi qua cả những lập luận, … mà suy ngẫm mới đồng cảm được với tác giả và lĩnh hội được đúng và đầy đủ ý vị của bài thơ.
Xem thêm:
- Soạn bài Luyện tập sử dụng từ
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt
Hướng dẫn soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình do THPT Sóc Trăng biên soạn giúp các em nắm vững kiến thức, trả lời câu hỏi ôn tập trang 180, 181, 182 SGK Ngữ văn 7 tập 1.
Đăng bởi: THPT Sóc Trăng
Chuyên mục: Giáo dục