(News.oto-hui.com) – Trên xe có rất nhiều cảm biến nhưng nếu thiếu một trong số những cảm biến chính (như Cảm biến vị trí trục cam – trục khuỷu, lưu lượng khí nạp, áp suất tuyệt đối đường ống nạp) thì động cơ không thể làm việc được. Ở bài viết này sẽ cho đưa ra một số dấu hiệu nhận biết cơ bản nếu cảm biến vị trí trục cam bị hư hỏng.

Cảm biến vị trí trục cam có chức năng chính là xác định vị trí trục cam, cho ra tín hiệu G, qua đó gián tiếp xác định Điểm chết trên của piston để ECU xác định thời điểm đánh lửa. Khi không có tín hiệu này thì động cơ không làm việc.

• Thế nhưng ở một số xe, một số hãng có thiết kế ECU với chức năng dự phòng, có nghĩa là khi cảm biến trục cam hỏng hoặc mất tín hiệu thì ECU điều khiển hệ thống đánh lửa bằng một góc đánh lửa sớm mặc định.

Vì vậy khi rút cảm biến vị trí trục cam thì động cơ vẫn nổ. Tuy nhiên góc đánh lửa sớm không tối ưu ở các chế độ động cơ và động cơ làm việc hạn chế.

1. Cảm biến vị trí trục cam:

Để xác định xilanh nào đang ở kỳ nổ, hệ thống máy tính trên xe sẽ so sánh vị trí quay của trục cam so với trục khuỷu thông qua cảm biến vị trí trục cam. ECU sẽ dùng thông tin này để điều khiển thời điểm đánh lửa và thời gian phun nhiên liệu. Vì vậy, cảm biến này ảnh hưởng đến các yếu tố như tiết kiệm nhiên liệu, kiểm soát lượng khí thải và công suất động cơ.

• Có hai loại cảm biến đó là loại điện từ và Hall. Cả hai loại trên đều truyền tín hiệu điện áp đến ECU động cơ. Loại cảm biến điện từ sẽ tạo ra sung có dạng sin còn loại Hall sẽ tạo ra sung vuông.

Vị trí của cảm biến: tùy thuộc vào dòng xe mà vị trí của cảm biến lại khác nhau, nó có thể nằm ở bên hông nắp máy, gần với đầu trục cam. Để chắc chắn bạn nên tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng hoặc cẩm nang sửa chữa của xe.

2. Những triệu chứng khi cảm biến vị trí trục cam bị hư hỏng:

Cũng giống như các chi tiết khác trên xe, cảm biến vị trí trục cam sẽ ngừng hoạt động khi nó đã hết thời gian sử dụng. Một khi ECU phát hiện ra cảm biến bị hư hỏng, nó sẽ kích hoạt đèn “check engine” và lưu trữ mã lỗi (DTC) trong bộ nhớ của nó.

Cảm biến vị trí trục cam bị hư hỏng có thể gây ra nhiều vấn đề khó xử lý, phụ thuộc vào cách nó bị hư hỏng và kiểu xe:

• Trên một số loại xe, cảm biến trục cam bị hư có thể khiến xe không thể chuyển số và điều này chỉ có thể được giải quyết khi bạn tắt và khởi động lại động cơ. Triệu chứng này sẽ lặp lại liên tục.
• Nếu cảm biến bị hư trong khi xe của bạn đang di chuyển, thì công suất động cơ sẽ bị giảm và khiến cho tốc độ xe không thể vượt qua 55Km/h.
• Trên một số loại xe, cảm biến vị trí trục cam bị hư nỏng sẽ khiến bugi không thể đánh lửa và làm cho xe của bạn không thể khởi động.

3. Các mã lỗi thường thấy khi cảm biến vị trí trục cam bị hư hỏng:

Mã lỗi Nguyên nhân (tiếng anh) Nguyên nhân P0340 Circuit malfunction Mạch cảm biến bị hư hỏng P0341 Circuit range or performance problem Phạm vi mạch hay vấn đề hiệu suất P0342 Circuit low input Điện áp vào mạch thấp P0343 Circuit high input Điện áp vào mạch cao P0344 Circuit intermittent Mạch liên tục

4. Kiểm tra cảm biến vị trí trục cam:

Sau khi đèn “check engine” bật sáng và bạn đã dùng máy chẩn đoán để kiểm tra xem mã lỗi nào đang xảy ra thì bạn có thể dùng các cách dưới đây để kiểm tra cảm biến một lần nữa.

Với cảm biến loại điện từ:

• Sử dụng đồng hồ VOM điện tử và bật ở thang đo điện xoay chiều AC.
• Nhờ một ai đó bật chìa khóa “on” nhưng không nổ máy.
• Kiểm tra dòng qua cảm biến bằng cách đặt một que dò lên mass(chi tiết kim loại trên động cơ) và chích đầu que dò còn lại lên từng dây của cảm biến. Nếu không có dây nào có dòng điện thì mạch của cảm biến đã bị hỏng.
• Nhờ người trợ giúp nổ máy.
• Chích đầu 2 que dò vào 2 dây của cảm biến và quan sát điện áp trên đồng hồ rồi so sánh với giá trị trong cẩm nang sửa chữa của xe. Trên hầu hết các xe thì giá trị tiêu chuẩn thường nằm trong khoảng 0.3-1V.
• Nếu không có giá trị điện áp thì cảm biến đã bị hư.

Với cảm biến loại Hall:

• Ngay khi bạn đã xác định được dây nguồn, dây mass và dây tín hiệu của cảm biến thì hãy bật đồng hồ VOM về thang đo DC.
• Bật chìa khóa “on” và không nổ máy.
• Chích đầu que dò màu đỏ vào dây tín hiệu và chích đầu que dò màu đen với dây mass của cảm biến.
• Đọc giá trị điện áp trên đồng hồ và so sánh nó với giá trị ghi trong cẩm nang sửa chữa của xe. Nếu điện áp thấp hơn giá trị chuẩn hoặc không có điện áp thì cảm biến đã bị hỏng.
• Bạn nên tháo cảm biến ra ngoài và kiểm tra xem cảm biến có bị hư hỏng vật lý hay bị bụi bẩn không.
• Bạn có thể theo dõi video dưới đây để biết cách kiểm tra cảm biến bằng đồng hồ VOM và đèn test.

Nếu bạn đã kiểm tra mà không phát hiện ra bất cứ dấu hiệu hư hỏng nào với cảm biến thì rất có thể các chi tiết khác đã bị hư hỏng. Có thể dây đai dẫn động trục cam và trục khuỷu quá trùng hoặc quá căng, dây đai bị mòn khiến cho tốc độ quay trục cam không tương ứng với trục khuỷu và làm cho cảm biến gửi tín hiệu sai đến ECU.

5. Thay thế cảm biến:

Nếu bạn đã chắc chắn rằng cảm biến bị hư hỏng thì bạn có thể phải thay thế nó.

• Trên một số xe, thay thế cảm biến thì rất đơn giản bạn chỉ cần rút giắc nối trên cảm biến, tháo các bulông và lấy cảm biến cũ ra rồi thay cảm biến mới vào.

Bài viết trên thì chưa chắc đã nêu đầy đủ các dấu hiệu hư hỏng của cảm biến vị trí trục cam. Nếu bạn phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu hư hỏng nào thì bạn hãy sử dụng các cách bên trên để kiểm tra kim phun.

Thanh Nam

Bài viết liên quan:

• Tổng quan các loại cảm biến trên ô tô
• Những nguyên nhân và hậu quả khiến dây đai cam bị đứt, hư hỏng