Tài liệu hướng dẫn phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa của THPT Sóc Trăng gồm những gợi ý chi tiết giúp em làm tốt các bước phân tích đề, lập dàn ý và sơ đồ tư duy kèm theo một số mẫu bài văn tham khảo hay.

Hướng dẫn phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa

Đề bài: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.

Bạn đang xem: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa

1. Phân tích đề

– Yêu cầu của đề bài: phân tích nhân vật anh thanh niên.

– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, chi tiết tiêu biểu trong đoạn trích Lặng lẽ Sa Pa.

– Phương pháp lập luận chính : phân tích.

2. Hệ thống luận điểm

– Luận điểm 1: Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên.

– Luận điểm 2: Những nét đẹp trong cách sống, suy nghĩ, hành động và quan hệ tình cảm với mọi người.

+ Vượt lên hoàn cảnh sống khắc nghiệt

+ Hành động, việc làm đẹp

+ Phong cách sống cao đẹp

>>> Tham khảo thêm: Tóm tắt truyện Lặng lẽ Sa Pa ngắn gọn

Lập dàn ý chi tiết phân tích nhân vật anh thanh niên

1. Mở bài phân tích anh thanh niên

– Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Thành Long và truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa:

+ Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) là cây bút chuyên viết về truyện ngắn và ký từ thời kì kháng chiến chống Pháp với lối viết nhẹ nhàng gợi cảm đầy chất thơ.

+ Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa (1970) ra đời sau chuyến đi thực tế Lào Cai, tiêu biểu cho phong cách Nguyễn Thành Long.

– Giới thiệu khái quát về nhân vật anh thanh niên:

+ Nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng là nhân vật trung tâm của truyện, là một trong những biểu tượng của người lao động xây dựng đất nước sau chiến tranh.

2. Thân bài phân tích anh thanh niên

* Khái quát về tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa

– Hoàn cảnh sáng tác: Lặng lẽ Sa Pa lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế ở Lào Cai của tác giả nhằm ca ngợi những đóng góp thầm lặng của những người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước. Câu chuyện đại diện cho những con người tốt khắp mọi miền đất nước, những nơi luôn đó có những con người được lao động thầm lặng, say mê hiến dâng tuổi trẻ và tình yêu của mình cho quê hương, đất nước.

– Tình huống truyện: Cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên làm việc ở một mình trên trạm khí tượng với bác lái xe, ông kĩ sư và cô họa sĩ trên chuyến xe lên Sa Pa.

* Phân tích nhân vật anh thanh niên

– Hoàn cảnh sống và làm việc:

+ Anh sống trên trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 m, làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu, quanh năm sống với hoa cỏ.

+ Công việc thực hiện trong điều kiện thời tiết khó khăn, thử thách với mưa sương gió lạnh: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dựa vào công việc dự báo trước hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu.

+ Công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác cũng như tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm đi ốp dù trời mưa tuyết, giá lạnh)

=> Cuộc sống thiếu thốn, khổ cực, cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng chỉ sống trên đỉnh núi một mình.

– Vượt lên hoàn cảnh sống khắc nghiệt, anh có suy nghĩ rất đẹp:

+ Với công việc khắc nghiệt gian khổ, anh luôn yêu và mong muốn được làm việc ở điều kiện lý tưởng (đỉnh cao 3000 m).

+ Anh có những suy nghĩ đúng đắn, sâu sắc về cuộc sống con người: “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”.

+ Anh thấu hiểu nỗi vất vả của đồng nghiệp

+ Quan niệm về hạnh phúc của anh thật đơn giản và tốt đẹp.

– Hành động, việc làm đẹp:

+ Anh luôn tự giác hoàn thành nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao dù chỉ có một mình không ai giám sát:

• Nửa đêm đúng giờ ốp dù mưa gió thế nào cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc một cách đều đặn và chính xác 4 lần trong một ngày.
• Chủ động trong công việc và cuộc sống

=> Công việc là niềm đam mê, công việc của anh dù thầm lặng ít người biết đến nhưng anh vẫn rất yêu công việc.

– Phong cách sống cao đẹp:

+ Tự sắp xếp công việc, cuộc sống của mình ở trạm một cách ngăn nắp

+ Yêu thiên nhiên: có vườn rau xanh, có đàn gà đẻ trứng, có vườn hoa rực rỡ…

+ Yêu con người: Cởi mở chân thành với khách, quý trọng tình cảm của mọi người

+ Khiêm tốn, thành thực : cảm thấy công việc của mình có những đóng góp chỉ là nhỏ bé.

+ Tự giác, tự nguyện với công việc, hoàn thành nhiệm vụ được giao phó.

+ Chủ động trong công việc thực hiện, lối sống khoa học, nề nếp.

=> Những phẩm chất của anh thanh niên là đại diện cho những người lao động nhiệt huyết, trung thực, giản dị, khiêm tốn, âm thầm và luôn cống hiến vì Tổ quốc.

3. Kết bài phân tích anh thanh niên

– Khái quát lại vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên: có quan điểm sống tích cực, đẹp đẽ, đại diện tiêu biểu cho thanh niên Việt Nam lặng lẽ cống hiến, xây dựng đất nước.

– Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật xây dựng nhân vật:

+ Nội dung: Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” khắc họa thành công hình ảnh những con người lao động bình thường, mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác khí tượng ở một mình trên đỉnh núi cao. Qua đó, truyện khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.

+ Đặc sắc nghệ thuật: Miêu tả nhân vật thông qua cách nhìn của một nhân vật khác: thông qua bác lái xe, qua bác họa sĩ, cô gái, lột tả nhân vật anh thanh niên một cách khách quan, chân thực; miêu tả tính cách, nội tâm nhân vật qua những hành động và đoạn đối thoại tự bộc lộ của nhân vật.

– Liên hệ với thế hệ trẻ hiện nay.

>>> Xem lại hướng dẫn soạn bài Lặng lẽ Sa Pa để lấy thêm các dẫn chứng cụ thể và chi tiết hơn.

Xem video phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa

Ba bài văn mẫu hay phân tích nhân vật anh thanh niên

1. Phân tích anh thanh niên bài số 1

Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi nổi bật trong giai đoạn những năm 60 – 70 chuyên viết về truyện ngắn và bút kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn được sáng tác trong chuyến công tác tại Lào Cai giữa mùa hè 1970. Trong tác phẩm ấy, hình ảnh nhân vật anh thanh niên là điểm sáng trong câu chuyện đại diện cho những phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con người mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

Là một chàng trai trẻ đã quyết tâm rời bỏ chốn phồn hoa đô thị để lên khu vực đỉnh Yên Sơn cao 2600m, phục vụ công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Nơi ấy quanh năm lạnh giá, sống một mình heo hút giữa đình núi, công việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Qua lời kể của bác tài xế, “Anh thanh niên hai mươi bảy tuổi, người cô độc nhất thế gian,…”, “rất thèm người”.

Trong hoàn cảnh cuộc sống khắc nghiệt vậy, anh vẫn sống rất lạc quan và yêu quý, thân thiện với mọi người. Anh giữ gìn nơi ở gọn gàng, anh trồng hoa trong “vườn nhà”. Anh nuôi gà để tăng gia sản xuất như lời kêu gọi của Đảng tới toàn dân. Anh tích cực thực hiện công việc để tạo lập cho mình cuộc sống bình thường như mọi người dưới xuôi.

Dẫu một mình ở nơi vùng cao vùng sâu, anh vẫn cố gắng hoàn thành thật tốt công việc của mình. Anh đam mê với nhiệm vụ, “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?”. Ở người thanh niên ấy toát lên lối sống giản dị và nhiệt huyết với nghề. Thế nhưng cũng không khiến làm cho anh đôi khi có cảm giác cô độc. Anh luôn khao khát được giao lưu, chuyện trò với mọi người. Khi có khách lên thăm, anh chăm lo cho mọi người khi không quen với cái rét khắc nghiệt. Khi nghe vợ bác tài xế bị ốm, anh đã đào củ tam thất để biếu tặng.

Anh trân trọng tiếp đón ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ một cách thân thiện.  Anh sẵn sàng mang tặng họ những quà trứng gà kèm một bó hoa to cho lần gặp đầu tiên. Hành động ấy mang những thông điệp thay lời muốn nói: chỉ cần đều là những người con máu đỏ da vàng, gặp nhau một lần mà cứ ngỡ đã thân thiết từ lâu. Đó chính là sức mạnh kết nối giữa những trái tim nồng ấm, nhân hậu với nhau.

Anh luôn cố gắng sống và cống hiến cho Đảng và Nhà nước. Khi đất nước cần, anh xin ra trận. Không được xông pha nơi mưa bom đạn máu, anh xung phong lên nơi khỉ ho cò gáy này để công tác. Anh tự hào, sung sướng khi biết nhờ có anh phát hiện đám mây khô mà không quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ. Đối với anh, được công hiến, lao động là lý tưởng sống của anh. Anh tâm niệm rằng, công việc có vất vả nhưng anh không thể sống thiếu nó được.

Đối với biết bao người khi được nghe về công việc mà anh chia sẻ, họ chắc hẳn rất tán thưởng, ngưỡng mộ công sức của anh. Thế nhưng anh luôn khiêm tốn, anh nghĩ công việc của mình rất nhỏ bé so với nhiều người khác. Anh hân hoan kể cho mọi người nghe công việc mà anh đã làm biết bao năm qua chỉ trong vỏn vẹn 5 phút nhưng đã đủ để cho ta thấy hết được con người, thiên tính tốt đẹp của anh. Người nghe có thể cảm nhận được tinh thần, niềm hạnh phúc đang lan tỏa từ người con trai ấy.

Đặc biệt hơn nữa, sau khi ông họa sĩ bày tỏ nguyện vọng muốn kí họa về anh, anh đã giới thiệu ngay cho ông những người đáng được ghi nhận hơn. Đó là ông kĩ sư nông nghiệp ngày đêm vất vả tạo ra những củ su hào to hơn vườn rau Sa Pa hay anh cán bộ khí tượng nghiên cứu, thiết lập bản đồ sét. Anh biết rằng, kề bên anh có rất nhiều người cũng đang miệt mài, ngày đêm cống hiến cho sự phát triển của nước nhà. Anh thấu hiểu được giá trị của sự hi sinh thầm lặng nhưng to lớn. Đức tính khiêm tốn ấy của anh thật đáng khâm phục. Bác Hồ đã dạy “Có tài mà không có đức thì vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Thật hãnh diện biết bao, khi thế hệ trẻ Việt Nam có những lớp người như anh – luôn say mê, nhiệt huyết, có quan niệm đúng đắn về cuộc sống và công việc nhưng vẫn giữ được những đức tính thanh cao.

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” đã khắc họa thành công hình ảnh nhân vật anh thanh niên với những phẩm chất đáng mến. Anh là tấm gương tiêu biểu cho hình tượng lao động mới trong xã hội mới: dám nghĩ, dám làm không ngại gian khó.

Bằng lối kể truyện gần gũi, chân thực, đồng thời tác giả miêu tả chi tiết, sắc nét những tâm tư, suy nghĩ, hành động của từng nhân vật giúp cho người đọc như được sống cùng nội dung câu truyện ấy. Không chỉ thế, truyện còn giúp ta có thêm những bài học và động lực sống và làm việc có ích hơn cho sự nghiệp của đất nước, trở thành con ngoan trò giỏi, người có ích cho xã hội.

• Tổng hợp các đề văn về tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa

Nghe bài văn phân tích nhân vật anh thanh niên hay nhất

2. Phân tích anh thanh niên bài số 2:

Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Nét đặc sắc trong truyện ngắn của ông là luôn tạo hình tượng đẹp, ngôn ngữ trong trẻo, nhẹ nhàng, sáng tác của nhà thơ có nhiều đặc sắc. Nổi bật sáng tác của ông có thể nói đến là “Lặng lẽ Sa Pa“. Truyện được viết năm 1970, với tên truyện ta thấy Sa Pa là một nơi yên lặng để có thể nghỉ ngơi nhưng cạnh vẻ bề ngoài đó chính là sự sôi nổi của tuổi trẻ, chính là anh thanh niên.

Trước tiên tác giả giới thiệu cho người đọc một vùng đất đầy ấn tượng, vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa đã làm nền cho con người Sa Pa, những con người làm nghiên cứu khoa học trong lặng lẽ mà rất khẩn trương vì lợi ích đất nước, cuộc sống con người. Trong đó có anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Anh thanh niên được giới thiệu là “người cô độc nhất thế gian” một mình làm việc trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, quanh năm suốt tháng bốn bề mây phủ giá lạnh, anh cô độc “thèm người”, công việc mỗi ngày của anh “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây đo trấn động mặt đất”. Nhằm dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày phục vụ sản xuất và chiến đấu, công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác, có tinh thần trách nghiệm cao.

Công việc gian khổ vất vả nhưng anh thanh niên vẫn yêu nó, làm việc vất vả. Có lần anh phát hiện một đám mây khô lên quân ta đã tiêu diệt nhiều máy bay Mỹ trên cầu Hàm Rồng, anh thấy mình hạnh phúc. Chính lòng say mê công việc mà anh đã vượt qua nỗi cô đơn, buồn chán. Anh có những suy nghĩ chân thành mà sâu sắc: “Hồi chưa vào nghề… bây giờ là làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa” và khi ta làm việc là đôi sao gọi là một mình được, huống chi việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy nhưng cất nó đi cháu buồn đến chết mất”. Qua những lời tâm sự này ta thấy đó là suy nghĩ và lối sống cao đẹp của anh thanh niên càng thấy yêu mến, quý trọng những con người như thế, biết làm chủ bản thân, ý thức sâu sắc của mục đích làm việc.

Vẻ đẹp, nếp sống, tính cách biết tự làm đẹp cho cuộc sống. Tuy sống trong điều kiện thiếu thốn nhưng người thanh niên ấy vẫn ham mê công việc biết sắp xếp lo toàn cuộc sống riêng ngăn nắp. Anh tự biết làm cho cuộc sống của mình vui vẻ đầm ấm thơ mộng, ý nghĩa. Anh trồng hoa “hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím,… vườn hoa khoe sắc rực rỡ hàng ngày như động viên tiếp sức làm cho tâm hồn mộng mơ, yêu cuộc sống”. Anh đọc sách, trò chuyện, lấy sách làm bạn tri ân, tri kỉ. Anh nuôi gà lấy thêm thực phẩm, tạo không khí gia đình vui tươi đầm ấm. Thế giới riêng của anh “một gian nhà ba gian sạch sẽ với bàn ghế, sách vở… Có lẽ chính lối sống đẹp đẽ đó khiến anh quên đi hoàn cảnh cô độc, công việc khắc nghiệt để thấy yêu nghề yêu cuộc sống hơn.

Anh là người khiêm tốn thành thực đáng quý. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh từ chối bởi vì công việc và đóng góp của mình còn nhỏ bé, chưa thấm vào đâu so với những người mà anh rất cảm phục, ông kĩ sư dưới vườn rau Sa Pa, người đồng chí nghiên cứu khoa học. Anh nhiệt thành giới thiệu những con người làm việc thầm lặng. Đáng quý mến nữa ở anh đó là tấm lòng rộng mở, chân thành, gần gũi, thân thiết với tất cả mọi người. Với bác lái xe dường như đã trở thành người bạn thân tình, anh chu đáo nhớ cả việc vợ bác mới ốm dậy, gửi củ tam thất về làm quà cho bác gái.

Với những người bạn mới như ông họa sĩ, cô kĩ sư anh vui mừng đến luống cuống khi biết họ sẽ lên thăm nơi ở và làm việc của mình. Anh đếm từng phút tìm thời gian gặp gỡ gắn bó vô cùng, anh thèm khao khát nghe chuyện dưới xuôi. Thời gian trôi đi thật nhanh, giờ phút chia tay đã đến anh thanh niên xúc động và đưa vào tay ông họa sĩ bằng vài nét khắc họa tác giả làm nổi bật hình ảnh anh thanh niên, bức chân dung với những vẻ đẹp tinh thần, tình cảm, lối sống, những suy nghĩ về lí tưởng.

Qua bài Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long chúng ta cần phải biết quý trọng cuộc sống, yêu thương cuộc sống nhiều hơn nữa. Tác giả đã làm nổi bật nên một hình ảnh anh thanh niên chân thật, sống tình cảm và luôn khao khát có một cuộc sống tự do. Anh thanh niên là một trong những hình mẫu lý tưởng cho cuộc sống hiện nay để các bạn trẻ noi gương theo.

3. Phân tích anh thanh niên bài số 3:

Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) là một trong tác giả xuất sắc chuyên viết truyện ngắn với những con người ở hậu phương luôn âm thầm, lặng lẽ cống hiến hết mình cho đất nước, tổ quốc. Và một trong những nhân vật tiểu biểu nhất phải kể đến nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” sáng tác năm 1970. Đồng thời ở anh cũng bộc lộ lên những phẩm chất, triết lý tươi đẹp đáng trân quý và lớn lao về cuộc sống và công việc ở thời đại mới.

Trước hết, trong một hoàn cảnh sống và làm việc khó khăn nhưng anh đã vượt lên để sống đẹp và làm việc có ích cho cuộc đời. Anh thanh niên được tác giả giới thiệu qua nhân vật bác lái xe là người 27 tuổi, sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m. Ở đó là một khung cảnh vô cùng khắc nghiệt với bốn bề là mây mù, hiểm trở. Vì thế, đã có những lúc anh thèm người đến nỗi phải tự chặt cây chắn đường chỉ để được gặp người – đó là lúc anh mới lên công tác. Với công việc khí tượng kiêm vật lí địa cầu chuyên “đo gió, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất…”.

Công việc này đòi hỏi phải có sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao. Nhưng dù ở nơi cô đơn, hẻo lánh nhất của đất nước anh vẫn không bỏ quên nhiệm vụ của mình, thậm chí những lúc gió rét nhất của 1 giờ sáng anh cũng không ngại khó để hoàn thành. Qua đó, ta có thể thấy được một vẻ đẹp đáng trân trọng về anh thanh niên, một người trẻ tuổi dám đương đầu sự thử thách công việc nơi cô đơn, vắng vẻ.

Anh thanh niên mang nhiều phẩm chất tốt đẹp về suy nghĩ, lý tưởng cũng như tình cảm cao đẹp. Anh luôn sống gắn bó với sự nghiệp đất nước, có trách nhiệm với cuộc đời, không ngừng cống hiến lý tưởng cho đất nước. Điều đó được biểu qua hành động xin xung phong đi bộ đội khi đất nước có chiến tranh không thành thì anh lại xung phong làm khí tượng trên núi cao. Và với công việc thầm lặng của mình thì anh luôn yêu quý và say mê. Bởi anh ý thức được công việc đơn giản này vô cùng hữu ích cho cuộc sống và cho nhiều người khác.

Và ta càng khâm phục tinh thần làm việc đầy trách nhiệm của anh hơn khi giữa hoàn cảnh lạnh lẽo, heo vắng ấy anh lại xem công việc với mình là bạn “công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn chết mất”. Cũng nhờ suy nghĩ ấy mà không hề cảm thấy cô đơn trên đỉnh núi Yên Sơn mà ngược lại anh vô cùng hạnh phúc trong công việc của mình. Và suy nghĩ đẹp về công việc ấy khiến anh thêm yêu cuộc sống và con người xung quanh hơn, giúp anh có thêm nghị lực để vươn lên, để cuộc sống đẹp, đầy ý nghĩa với đất nước với cuộc đời.

Chưa hết, anh không chỉ có ý chí vươn lên giữa hoàn cảnh khắc nghiệt và suy nghĩ, lý tưởng cũng như tình cảm cao đẹp mà còn có những hành động đẹp đáng học hỏi và trân trọng. Những hành động đẹp ấy là anh tự vượt qua hoàn cảnh khó khăn để sống và làm việc thành công, chiến thắng chính mình. Anh tự nguyện cũng như tự giác yên tâm công tác hoàn thành xuất sắc công việc được giao. Đồng thời, cùng lòng yêu nghề là tinh thần ý thức trách nghiệm giúp anh giỏi nghề và thạo nghề. Đến nỗi “ban đêm không nhìn thấy bằng mắt nhìn gió lay lá hay nhìn trời….có thể nói được mây tính được gió”. Bên cạnh đó, anh làm việc rất hiệu quả, góp phần vào chiến công chung của dân tộc và chiến công vẻ vang nhất phải kể đến là “giúp bộ đội hạ được nhiều máy bay Mỹ trên cầu Hàm Rồng nhờ phát hiện đám mây khô”.

Những hành động đẹp của anh thanh niên không dừng lại ở đó. Mặc dù đạt được nhiều thành tích đáng khen ngợi trong công việc nhưng anh không ngừng, nỗ lực học hỏi để hoàn thiện mình hơn. Vì thế, anh không ngừng đọc sách để nâng cao trình độ hiểu biết, anh xem sách là bạn, là niềm vui trong cuộc sống.

Từ những hành động đẹp trên anh thanh niên đã hình thành và có nhiều phong cách sống cũng như tình cảm đẹp đẽ. Điều đó được thể hiện việc anh tự tổ chức, sắp xếp cuộc sống của mình thêm vui vẻ và đầm ấm hơn. Anh tự trồng hoa với đủ màu sắc và chủng loại từ hoa dơn, hoa cẩm chướng, anh, vàng, tím… để cuộc sống tinh thần thêm thú vị, tươi mát. Hay anh tự nuôi gà vừa để cung cấp thực phẩm hằng ngày lại vừa gợi lên được không khí gia đình êm ấm, ấm áp.

Qua những dẫn chứng này trong tác phẩm, ta có thể thấy cuộc sống đẹp tuy giản dị nhưng tao nhã, khoa học, tâm hồn không cô độc, cằn cỗi, vươn lên khó khăn, khắc nghiệt. Đặc biệt, anh thanh niên còn là người giàu tình cảm, mến khách. Sống một mình với anh củ tam thất vô cùng cần thiết nhưng anh sẵn sàng tặng bác lái xe khi nghe tin vợ bác bị ốm, tặng cô kỹ sư một bó hoa và tặng giỏ trứng gà cho bác họa sĩ. Anh cũng luôn tự hào về người bố đi bộ đội của mình và khao khát gặp nói chuyện với mọi người.

Và ta càng thấy được một tính cách đẹp và đáng trân trọng hơn ở anh bởi tính khiêm tốn. Khi được ông họa sĩ muốn vẽ anh nhưng lại giới thiệu những người xứng đáng hơn như ông kỹ sư vườn rau, anh cán bộ nghiên cứu sét…). Có thể thấy qua việc miêu tả những phong cách sống đẹp của anh thanh niên, tác giả đã làm nổi bật lên bức tranh con người lao động vô danh (anh thanh niên – một danh từ chung) là những mà “không ai nhớ mặt đặt tên nhưng đã làm ra đất nước – Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm” nhưng sống có lý tưởng, âm thầm, lặng lẽ cống hiến cho cuộc sống, cho quê hương, đất nước.

Bằng nghệ thuật kể chuyện theo ngôi thứ ba, anh thanh niên được nhìn nhận qua các nhân vật khác là cô kỹ sư, ông họa sĩ và bác lái xe, tác giả Nguyễn Thành Long đã khắc họa thành công những vẻ đẹp, tính cách của anh.

Như vậy, chỉ bằng một số chi tiết và chỉ xuất hiện trong 30 phút gặp gỡ ngắn ngủi, tác giả đã phác họa được nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa công việc. Anh chính là đại diện tiêu biểu cho những người ở Sa Pa là chân dung người lao động mới.

Sơ đồ tư duy phân tích anh thanh niên

Kiến thức mở rộng

– Thành Long gọi truyện là “một bức chân dung” của người thanh niên làm công tác khí tượng, ở một mình tại trạm khí tượng trên núi cao, giữa cái lặng lẽ của Sa Pa bởi:

+ Tác giả chỉ để cho nhân vật xuất hiện trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi khoảng 30 phút với ba nhân vật khác (ông hoạ sĩ, cô kỹ sư, bác lái xe). Cuộc sống tình cảm và suy nghĩ của anh chỉ được thể hiện qua lời kể của bác lái xe, qua sự quan sát của ông họa sỹ, cô kỹ sư và qua lời bộc bạch tâm sự của chính anh.

+ Truyện có cốt truyện hết sức đơn giản, không có xung đột, thắt nút hay cao trào như các truyện ngắn khác.

+ Nhân vật anh thanh niên được người họa sĩ già quan sát và muốn thể hiện bằng một bức chân dung.

– Ý nghĩa của tình huống truyện:

+ Tạo tình huống cho nhân vật xuất hiện tự nhiên, bất ngờ và để nhân vật hiện lên qua cái nhìn và ấn tượng của hai nhân vật khác.

+ Qua “bức chân dung” của anh thanh niên và sự cảm nhận của các nhân vật khác (chủ yếu là ông họa sĩ) về anh và những người như anh, tác giả đã làm nổi bật được chủ đề của tác phẩm: “Trong cái lặng lẽ, vắng vẻ trên núi cao Sa Pa, nơi mà nghe tên người ta chỉ nghĩ đến sự nghỉ ngơi, vẫn có bao nhiêu người đang ngày đêm làm việc miệt mài, say mê cho đất nước”.

Trên đây là những gợi ý cơ bản của THPT Sóc Trăng cho cách làm một bài văn phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa đầy đủ và chi tiết. Các em có thể tham khảo và kết hợp với những kiến thức, hiểu biết của mình về tác phẩm để triển khai thành bài viết hoàn chỉnh theo văn phong riêng của mình. Chúc các em làm bài tốt và đạt kết quả cao !

Hướng dẫn phân tích nhân vật anh thanh niên, lập dàn ý chi tiết, sơ đồ tư duy và một số bài văn mẫu hay phân tích anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.

Đăng bởi: THPT Sóc Trăng

Chuyên mục: Giáo dục